Wanneer kies je beter voor een stichting of coƶperatie?
Sinds de invoering van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering BV-recht in 2012 is de besloten vennootschap (BV) een stuk toegankelijker geworden. Met minder kapitaaleisen, meer vrijheid in de statuten en eenvoudigere besluitvorming leek de Flex-BV de oplossing voor elke ondernemer. Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. In sommige situaties zijn een stichting of coƶperatie juridisch Ʃn praktisch gezien een geschiktere rechtsvorm.
De voordelen van de Flex-BV: vrijheid onder voorwaarden.
De Flex-BV biedt ondernemers ten opzichte van de situatie van voor 2012 meer ruimte om de vennootschap naar eigen wens vorm te geven:
- Startkapitaal is niet meer vereist (vanaf ā¬0,01);
- Aandelenstructuur is vrij in te richten: zo is het mogelijk om het aandelenkapitaal te vergroten zonder dat een statutenwijziging nodig is;
- Besluitvorming kan via alternatieve routes (zoals buiten vergadering) en de oproepingstermijn voor het houden van een algemene vergadering is verkort;
- Heb hebben van stemrechtloze aandelen is toegestaan net als het uitgeven van aandelen zonder winstrecht.
Deze flexibiliteit maakt de BV bij uitstek geschikt voor bijvoorbeeld startups, familiebedrijven en investeerders die zeggenschap en winstverdeling willen structureren.
De keerzijde: juridisch flexibel ā altijd praktisch flexibel
Die vrijheid kent grenzen. Een BV blijft een vennootschap met aandeelhouders, bestuurders, een verplichte jaarrekening, notariĆ«le oprichting en “bij ernstige fouten” persoonlijke bestuurdersaansprakelijkheid. Ook zijn winsten belast met vennootschapsbelasting en vervolgens vaak nog met dividendbelasting bij uitkering aan aandeelhouders. Bovendien kunnen conflicten ontstaan als de statuten onvoldoende helder zijn opgesteld.
Praktijkvoorbeeld: Creatief Collectief BV of toch een coƶperatie?
Een groep van zes zelfstandige creatieve ondernemers wil samen opdrachten binnenhalen en kosten delen. Ze overwegen een BV op te richten om professioneel over te komen en gezamenlijke risicoās te beperken. De notaris stelt voor om een Flex-BV te gebruiken, met aandelen per lid en een winstverdeling op basis van inbreng.Ā Na verloop van tijd ontstaan spanningen: Ć©Ć©n lid levert nauwelijks werk, maar blijft via zijn aandeel gerechtigd tot winst. Uittreden blijkt ingewikkeld: er moet een aandelenoverdracht komen, met notariĆ«le akte en het risico op een mogelijke waarderingsdiscussie. Uiteindelijk besluiten ze de BV om te zetten in een coƶperatie. In deze structuur:
- zijn de leden zelf juridisch betrokken;
- wordt winst uitgekeerd via een ledentegoed, gekoppeld aan hun prestaties;
- kan uittreden eenvoudiger via de statuten worden geregeld (zonder notaris).
De coƶperatie is net als een BV een rechtspersoon en sluit zelf de contracten, verdeelt opbrengsten en regelt verzekeringen collectief. Elk lid blijft zelfstandig ondernemer voor de fiscus. De flexibiliteit laat zich hier dan ook vooral zien in de samenwerkingsvorm, en niet zo zeer in het kapitaal.
En de stichting dan?
Een stichting is weliswaar ook een rechtspersoon, maar heeft in tegenstelling tot de BV en coƶperatie gƩƩn aandeelhouders of leden. Een stichting wordt opgericht voor het nastreven van een maatschappelijk, sociaal of ideƫel doel en mag geen winstoogmerk hebben. Het bestuur voert het beleid met inachtneming van dit stichtingsdoel. Dit maakt de stichting geschikt voor bijvoorbeeld:
- het beheren van familievermogen (via een STAK);
- het voeren van een onderneming zonder winstoogmerk (zoals een sociale onderneming);
- subsidies of sponsorinkomsten beheren, zonder winstverdeling.
Een stichting is minder geschikt als de betrokkenen zeggenschap en zeker niet als deze winstdeling willen, maar juist wel als de focus ligt op continuĆÆteit en onafhankelijk bestuur. Een stichting mag overigens wel winst maken, maar deze winst moet ten gunste van het te behalen doel worden gesteld.
Conclusie: kies bewust, niet automatisch!
De Flex-BV biedt veel ruimte, maar is geen alleskunner. Wil je:
- winst maken Ć©n die verdelen? ā BV of coƶperatie
- samenwerken op basis van gelijkwaardigheid? ā coƶperatie
- vermogensbeheer of onafhankelijk bestuur? ā stichting
Laat je keuze afhangen van de zeggenschapsverhoudingen, fiscale positie en het doel van de onderneming. Flexibiliteit is mooi, maar werkt alleen als je de structuur goed doordacht opbouwt.Ā Tot slot is het natuurlijk raadzaam om op voorhand juridisch advies in te winnen.
Sta je aan het begin van een nieuw samenwerkingsverband of twijfel je over de juiste rechtsvorm voor jouw organisatie of project? Of overweeg je een overstap van een BV naar een coƶperatie of stichting? Wij denken met je mee. Of het nu gaat om structurering, statuten, governance of fiscale aandachtspunten, wij bieden helder juridisch advies op maat. Stuur ons een mail via info@keizersgrachtray.nl of bel 088-2342000.
#ondernemingsrecht #rechtsvormen #flexbv #coƶperatie #stichting #samenwerking #zzp #bestuurdersaansprakelijkheid #juridischadvies
