Consignatie klinkt aantrekkelijk: je neemt goederen af van een leverancier, maar betaalt pas zodra je ze verkoopt. Geen verkoop? Geen betaling. Maar wat als die leverancier failliet gaat terwijl de voorraad nog bij jou ligt? Dan verandert de situatie fundamenteel. De curator komt in beeld, en je juridische positie als wederpartij (consignatienemer) hangt volledig af van de gemaakte afspraken en van de vraag of de goederen al zijn verkocht.
Scenario 1: De consignatiegoederen zijn nog niet verkocht
In dit geval zijn de goederen juridisch nog steeds eigendom van de leverancier, ook al liggen ze fysiek bij jou. Er is immers nog geen overdracht geweest: jij hebt nog niet betaald, en de verkoop is nog niet gerealiseerd.
Gevolgen:
- De goederen vallen in de faillissementsboedel van de leverancier.
- De curator kan de goederen opeisen en terugvorderen.
- Heb je al (gedeeltelijk) betaald? Dan sta je meestal slechts in de rij als concurrent schuldeiser, met kans op weinig tot geen terugbetaling.
- Alleen als er bijzondere zekerheidsrechten zijn overeengekomen (zoals een pandrecht of retentierecht), kun je je daar mogelijk op beroepen.
Scenario 2: De consignatiegoederen zijn al verkocht
Ook hier geldt: wie krijgt wat? Twee sub-situaties maken het verschil:
- a) Jij hebt de opbrengst nog niet afgedragen aan de leverancier
- De verkoopopbrengst behoort juridisch toe aan de failliete leverancier.
- De curator mag de volledige afdracht eisen, ook al had jij het geld nog niet overgemaakt.
- b) Jij hebt de opbrengst al afgedragen vóór de faillissementsdatum
- Dan is de afwikkeling van die transactie voltooid.
- In dit geval heeft de curator geen vordering meer op jou.
Hoe voorkom je als consignatienemer onaangename verrassingen?
Consignatie is niet zonder risico, zeker bij economische onzekerheid of als je leverancier financieel wankel staat. Je kunt jezelf als wederpartij op de volgende manieren beter beschermen:
- Leg consignatie-afspraken schriftelijk vast, inclusief een faillissementsclausule.
- Houd een strikte administratie bij van de goederen en de verkoopstatus.
- Overweeg zekerheden zoals pandrechten of opschortingsrechten.
- Evalueer of consignatie voor jou nog verstandig is, bij risicovolle leveranciers kan eigendom bij levering veiliger zijn.
Conclusie
Consignatieovereenkomsten bieden flexibiliteit, maar kunnen bij faillissement van de leverancier uitmonden in juridische en financiële risico’s. Niet-verkochte voorraad blijft in beginsel eigendom van de leverancier en kan door de curator worden opgeëist. Verkochte voorraad kan leiden tot een verplichting tot afdracht. Zonder heldere afspraken en goede administratie sta je als wederpartij zwak.
Hulp nodig bij het beoordelen of opstellen van een consignatieovereenkomst?
Keizersgracht Ray Advocaten helpt bedrijven bij het juridisch borgen van leveringsafspraken, zekerheidsconstructies en de gevolgen van een faillissement van leveranciers of klanten. Bel 088-2342000 of mail naar info@keizersgrachtray.nl voor een eerste beoordeling van uw situatie.
#faillissementsrecht #ondernemingsrecht #consignatie #leveranciersrisico #KeizersgrachtRay
